Jest to część komputera, która obsługuje dane i działania różnych fizycznych komponentów komputera. Przesyła instrukcje między sprzętem i oprogramowaniem komputera. Jest również znany jako procesor, mikroprocesor lub procesor centralny. Wejścia wchodzą do komputera i wędrują do procesora. Procesor wykonuje instrukcje i dostarcza wyniki na powiązane wyjście. Zasadniczo procesor jest sercem komputera. Pobiera niezbędne informacje i przetwarza je, umożliwiając w ten sposób działanie komputera.
Procesor nigdy nie ma bezpośredniego dostępu do pamięci RAM. Nowoczesne procesory mają jedną lub więcej warstw pamięci podręcznej. Szybkość obliczeń procesora jest znacznie większa niż zdolność pamięci RAM do dostarczania danych do procesora.
Pamięć podręczna jest szybsza niż systemowa pamięć RAM, a ponieważ znajduje się na chipie procesora, jest bliżej procesora. Pamięć podręczna przechowuje dane i instrukcje, aby procesor nie musiał czekać na pobranie danych z pamięci RAM.
Gdy procesor wymaga danych — a instrukcje programu są traktowane jako dane — pamięć podręczna sprawdza, czy dane już się tam znajdują, i zwraca je do procesora.
Nasz prosty procesor ma trzy poziomy pamięci podręcznej. Poziomy 2 i 3 mają na celu przewidywanie, jakie dane i instrukcje programu będą wymagane w następnej kolejności, oraz przeniesienie tych danych z pamięci RAM do lokalizacji bliżej procesora, aby były gotowe w razie potrzeby.
Te rozmiary pamięci podręcznej zwykle wahają się od 1 MB do 32 MB, w zależności od szybkości procesora i przeznaczenia.